دانلود مقاله واژه تاريخ و تعريف آن 23 ص

دسته بندي : مقاله » مقالات فارسی مختلف
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 22 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏1
‏واژه تاريخ و تعريف آن
‏واژه «تاريخ» ( History ) ‏از زبان يونانى گرفته شده و هرودوت (هرودوتوس Herodotus ) ‏مُبدع و «پدر تاريخ» شناخته شده است. تاريخ، از نظر هرودوت، به معناى ‏مطالعه و يا بررسى روزگاران گذشته است. البته چيستى تاريخ از پرسش‏ ‏هايى است كه ‏تاكنون پاسخى جامع، دقيق و مورد اتفاق نداشته، همه تعريف‏ ‏هاى آن با ايراد يا ‏انتقادهايى رو به رو بوده است; زيرا گروهى معناى تاريخ را بس گسترده دانسته، احوال ‏گذشته جهان و حتى پديده‏ ‏هايى كه انسان در آن مؤثر نيست، موضوع آن به شمار مى‏ ‏آورند; ‏دسته‏ ‏اى آن را به وقايع مشهور و حوادث روزگار پادشاهان و دولت‏ ‏ها محدود مى‏ ‏كنند ‏و جمعى مشخص ساختن احوال انبيا، ائمه (عليهم السلام) ، فرمانروايان، وزيران و ‏حوادث بزرگى مانند جنگ‏ ‏ها و فتوحات بر حسب زمان را معناى اصطلاحى تاريخ مى‏ ‏دانند ‏ابن‏ ‏خلدون، مورخ بزرگ، تاريخ را دانشى سرچشمه گرفته از حكمت و بيان‏ ‏گر سرگذشت ‏ملت‏ ‏ها، سيرت پيامبران و سياست پادشاهان مى‏ ‏داند  ‏با در نظر گرفتن دو عنصر موضوعى تاريخ يعنى «انسان» و «زمان»، مى‏ ‏توان گفت: ‏تاريخ مجموعه‏ ‏اى از اطلاعات خام يا تحليل شده درباره گذشته انسان‏ ‏ها است كه امورى ‏چون نقل و تحليل هدايت، گمراهى، تكامل، انحطاط، پيروزى، شكست، خوشبختى يا بدبختى ‏ملت‏ ‏ها را در بر دارد. ‏از آن‏ ‏جا كه هر يك از تعريف‏ ‏هاى يادشده بُعد خاصى از تاريخ را بيان مى‏ ‏كند و ‏از جهتى با اشكال جامع يا مانع نبودن رو به رو است و نيز به دليل گسترده شدن مسائل ‏مربوط به تاريخ، ‏برخى از انديش‏ ‏مندان، علوم مربوط به تاريخ را تقسيم كرده، براى هر قسم تعريفى خاص ‏ارائه كرده‏ ‏اند. فيلسوف شهيد مطهرى(ره) تاريخ را يكى از منابع معرفت انسانى دانسته، ‏علم تاريخ را به دو بخش نقلى و علمى تقسيم مى‏ ‏كند و قواعد استنباطى تاريخ علمى را ‏به حال و آينده قابل تعميم مى‏ ‏داند.
‏تاريخ نقلى
‏تاريخ نقلى علم به وقايع و حوادث سپرى شده و آگاهى از اوضاع و احوال گذشتگان ‏مى‏ ‏باشد. زندگينامه‏ ‏ها، فتحنامه‏ ‏ها و سيره‏ ‏ها، از اين مقوله است. علم تاريخ در اين ‏معنا، به يك سلسله امور جزئى و فردى مربوط است; و در واقع علم به «بودن»هاست; چرا ‏كه به گذشته تعلق دارد.
‏تاريخ علمى
‏تاريخ علمى يعنى مطالعه، بررسى و تحليل وقايع گذشته و استنباط قواعد و سنت‏ ‏هاى ‏حاكم بر زندگى گذشتگان. در واقع محتواى تاريخ نقلى ـ حوادث و وقايع گذشته ـ «مبادى» ‏و مقدمات اين علم شمرده مى‏ ‏شود و براى استنباط قوانين كلى و عمومى و كشف طبيعت ‏حوادث تاريخى و روابط علّى و معلولى آن‏ ‏ها سودمند است
‏فايده تاريخ
‏3
‏شايد از خود پرسيده باشيد آشنايى با انبوه نام‏ ‏ها، حوادث، فراز و نشيب‏ ‏ها، طلوع ‏و افول‏ ‏ها و عملكرد نياكان و ديگر انسان‏ ‏ها در زندگى روزمره و شكل‏ ‏گيرى زندگى آينده ‏ما چه نقشى دارد؟ ‏اگر بپذيريم هر حادثه‏ ‏اى مولود علت يا علت‏ ‏هاى پيش از خويش و نيز دست كم ‏انگيزه سلسله حوادث بعدى است، بدين نتيجه مى‏ ‏رسيم كه زندگى ملت‏ ‏ها چون رشته‏ ‏اى دراز ‏است و مجموع انسان‏ ‏هاى يك عصر تنها يكى از مهره‏ ‏هاى آويخته بدين رشته به‏ ‏شمار ‏مى‏ ‏آيد. استوارى و نااستوارى هر مهره به چگونگى پيوند آن به مهره پيشين و پسين ‏وابسته است. پس زندگى مردم يك عصر در هر كشور از زندگانى گذشتگان و آيندگان جدا ‏نيست و براى يافتن ‏علت حوادث نامطلوب و راه رويارويى با آن‏ ‏ها، بايد به تحقيق در گذشته ملت‏ ‏ها ‏پرداخت ‏تاريخ نه مايه سرگرمى بلكه نوعى پل ارتباطى ميان نسل‏ ‏هاى متوالى بشر براى ‏دستيابى به تجربه‏ ‏ها و اندوخته‏ ‏هاى پيشينيان است. مطالعه تطبيقى و تحليلى تمدن‏ ‏هاى ‏گوناگون، كوشش براى يافتن رابطه‏ ‏اى علّى ميان حوادث زنجيره‏ ‏اى تاريخ و دقت در آنچه ‏براى انسان‏ ‏ها رفته است، سرمايه مناسبى است كه مى‏ ‏تواند انسان را در پى‏ ‏ريزى يك ‏زندگى سالم و خردمندانه يارى دهد. ‏افزون بر اين، بررسى تاريخ پاسخى مثبت به آرزوهاى هميشگى انسان است كه اصرار ‏دارد از خود و ديگران آگاهى حاصل كند، (3) علل و انگيزه ظهور و سقوط تمدن‏ ‏ها را ‏بشناسد، حق را از باطل تميز دهد و با راه تكامل و سعادت دنيوى و اخروى خود آشنا ‏شود. بنابراين، مصلحان بزرگ و انسان‏ ‏هاى متعالى در تجربه‏ ‏هاى انسانى تاريخ دقت ‏مى‏ ‏كنند و در بهره‏ ‏گيرى از آن مى‏ ‏كوشند. امام على (عليه السلام) به فرزندش امام‏ ‏حسن (‏عليه السلام) و همه انسان‏ ‏ها مى‏ ‏فرمايد: فرزندم، هر چند من عمر همه كسانى را كه ‏پيش از من زيسته‏ ‏اند، سپرى نكرده‏ ‏ام; ولى در اعمال همه آن‏ ‏ها نگريسته، در اخبارشان ‏انديشيده‏ ‏ام. براى شناخت تاريخ آنان چنان در آثارشان به تفكر پرداخته‏ ‏ام كه چون يكى ‏از آنان شده‏ ‏ام. به سبب آگاهى از سرگذشت آنان، گويا با همه آن‏ ‏ها، از اولين فرد تا ‏آخرين‏ ‏شان زندگى كرده، زلال و پاكى زندگانى آنان را از تيرگى‏ ‏هاى آن و نفع و ‏سودمندى‏ ‏اش را از زيان آن بازشناخته‏ ‏ام. خداوند متعال در بيش‏ ‏تر سوره‏ ‏هاى قرآن به بيان سرگذشت انبيا و ملت‏ ‏هاى پيشين ‏پرداخته است. در مكتب اسلام، (6) تجربه پيشينيان چنان اهميت دارد كه خداوند به ‏پيامبرش فرمان مى‏ ‏دهد در راه اعتلاى كلمه توحيد و رستگارى و هدايت بندگان از تاريخ ‏استفاده كند
‏اعتبار و ارزش داده‏ ‏هاى تاريخ
‏گروهى به علم تاريخ و داده‏ ‏هاى آن بسيار بدبين و بى‏ ‏اعتمادند. اينان علم تاريخ ‏را نورى ضعيف مى‏ ‏دانند كه در مسير ناهموار زندگى كم‏ ‏تر مى‏ ‏توان بدان اعتماد كرد ‏دشوارى ارزيابى دقيق علل رفتارها، روابط علّى و معلولى آن‏ ‏ها (در تاريخ علمى)‏، ‏هم‏ ‏چنين مشكل تاثير بسيار غرض‏ ‏ها، تعصب‏ ‏ها، منافع و اهتمام خودكامگان و سياستمداران ‏به تدوين تاريخ، اين بدبينى را دو چندان كرده است. ‏به عقيده بيش‏ ‏تر محققان، نگاهى چنين بدبينانه نسبت به شناسنامه تمدن‏ ‏ها واقع ‏بينانه نيست; (3) زيرا اولا ماهيت برخى از وقايع به‏ ‏گونه‏ ‏اى است كه امكان تحريف و ‏دروغ در آن‏ ‏ها راه ندارد; و ثانياً نمى‏ ‏شود همه افراد بشر را متهم كرد كه «هميشه»‏، ‏مطابق منافع و خواسته‏ ‏هاى خود، حوادث را ثبت و نقل كرده‏ ‏اند. (4) نگاه عبرت‏ ‏آموز و ‏مثبت امام على (عليه السلام) به تاريخ بر درستى اين ديدگاه گواهى مى